Η γοτθική λογοτεχνία γεννήθηκε στην Ευρώπη του 18ου αιώνα, μέσα στο ευρύτερο πνεύμα του ρομαντισμού. Συνδυάζει στοιχεία τρόμου, του αλλόκοτου και του υπερφυσικού, με κυρίαρχη την αισθητική της γοτθικής αρχιτεκτονικής, που δίνει και το όνομά της και στον όρο. Εντυπωσιακή ήταν η γυναικεία παρουσία, καθώς τέτοια έργα έγραψαν πολλές και σημαντικές συγγραφείς. Το είδος γνωρίζει νέα άνθηση τον 19ο αιώνα, ενώ εξελίξεις του είδους εντοπίζουμε στον 20ό αιώνα, ακόμα και στις μέρες μας.
Εδώ, όμως, σας παρουσιάζουμε δύο πρώιμα χαρακτηριστικά έργα, ίσως ξεχασμένα σήμερα, αλλά που σφράγισαν την πρώτη περίοδο του είδους: «Ένας παλιός Άγγλος βαρόνος» (1777) και «Τα μυστήρια του Ουντόλφο» (1794), των Βρετανίδων Clara Reeve και Ann Radcliff αντίστοιχα.
Η χαριτωμένη έκδοση τσέπης του έργου της Reeve περιλαμβάνει επίσης το «Κάστρο του Οτράντο» του Horace Walpole, που θεωρείται το πρώτο έργο του είδους και στο οποίο βασίζεται ο «Βαρόνος».
Η επίσης σχετικά μικρού μεγέθους έκδοση της Radcliffe έχει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για σπάνιο αντίτυπο ελληνικής μετάφρασης που εκδόθηκε στη Σμύρνη το 1852.